Ana içeriğe atla

Görelilik: Zaman, mekan ve Sen

Görelilik kuramı bir yönüyle der ki; konumları farklı gözlemciler aynı olayın zaman ve oluş şeklini farklı algılarlar. Bu algı ve zaman yanılgısı dışarıdan bakan bir başkası için ayrı bir zorluk çıkartır. Çünkü o da ayrı bir konumdan ve ilk olaydan tamamen bağımsız bir başka olayı gözlemlemekte ve yorumlamaya çalışmaktadır.

Her birimizin yaşadığı hayat ve süresi görelilik gereğince özneldir. Yani dünyada genel yanlışlar değil bireysel doğrular hüküm sürer. Bu bilgiye vakıf olunmasına rağmen başkasını yargılamak yanlıştır. Ama işin ilginç yanı bu sonuca ulaşan kişi de hatalıdır. O halde dünya yanlışlar üzerine kuruludur. Bireysel doğruların yerine de genel yanlışlar vardır ve tüm yaşamımızı doğrularımız değil yanlışlarımız yönlendirir.

Görelilik kütle üzerine yoğunlaşır. Kütlesi büyük olan cisim etrafındaki daha küçük kütleli cisimleri kendine çeker. Ancak bu kütle yoğunluğu bazen o kadar çok artar ki o cisim kendi içine çöker. Hatta sırf kendi çökmekle kalmaz kendi karanlığına çekim alanında olanları da çeker.

Görelilik aynı zamanda cismin oluşturduğu çekim alanının uzay zamanı da büktüğünü söyler. Örneğin güneşin arkasında kalan bir yıldızdan dünyamıza gelen ışık dalgaları güneşin yanından geçerken bükülür. Bu bükülme işi aynı zamanda yıldızın ışığının bize geç ulaşmasına da sebep olur.

Göreliliğin bu üç açıklaması hayatlarımızda da etkilidir. Birisi bazen bizim tüm doğrularımızı yanlış kılar. Bazen zamanımız onun etkisinde kalır, geçmiş yanıbaşımızda ve şimdi olanın zamanını dahi değiştirir. Algımız yanılgımız olur. Bazen o kadar ağırlaşırız ki kendi içimize doğru çökmeye başlarız, etrafımızdakileri de yanımızda sürükleyerek. Tüm doğrular bizimdir başta. Sonundaysa tüm yanlışlar...

Dün farklı bilimsel gerçekler vardı. Bugün başkaları var. Yarın ise bugünden çok daha farklı olacak! Algımız, anlayışımız ve aklımız farklı işleyecek. Farklı mekanlardan bakıp hem zamanı hem de olayları farklı anlayacağız. Bugünün doğruları yarının yanlışları olacak ve biz unutacağız. Unutacak mıyız?

Dünün "keşke"leri bugünün acabalarından kaynaklanacak! Eğilip bükülen zaman belki de bize geç kalınmış şeyleri yakalayabilme imkanını verecek. Belki!

Çünkü...
Etiketler:

Yorumlar

  1. Efsa18 Kasım 2011 17:16

    Neyi, nasıl görmek istiyorsak birazda öyle gelişiyor doğrular ve yanlışlar.
    Zaman geriye dönüp baktığında kısalıyor sadece.

    Şuna dikkat etmeli bence, biz mi geç bırakıyoruz yoksa geç mi kalıyoruz? Veya bunlar için elimizden geleni yapıyor muyuz?

    Acabaları keşkelere dönüştürmemek dileği ile..

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Fikriniz varsa buradan buyurun...

Bu blogdaki popüler yayınlar

Zamanı eğip, bükmek

Zaman, fiziki boyutların sanal olan dördüncüsü, elle tutulamayan. Zaman, içinde olayların ardı ardına gerçekleştiği boyut… Bilim adamlarına göre, aynen ışığın bükülebilmesi gibi zaman da eğrilip, bükülebilir ve eğer doğru koşullar gerçekleşirse yani yeterli hız yakalanırsa önce geleceğe ve daha sonra da geçmişe sıçramak mümkün olabilir. Bunu zaman yolculuğu gibi basit kavramlarla karıştırmayın. Bu şu “an” ın da içinde olduğu bir kavram. Öyleyse ne demek bu? Bu soruya cevap verebileceğimi pek sanmıyorum, haddime de değil zaten. Ama bu soru etrafında dolaşıldığında dahi çok farklı yerlere çıkan kapılar bulabiliyor insan. Çok sevdiğim bir çizgi dizide bir keşiş (“Avatar”) hava, su, toprak ve ateşi bükebiliyordu. Tüm dünyayı kurtaracak kişi olan keşişin bile zaman üzerinde böyle bir gücü yoktu. Sonra “Matrix” ve “Neo” var. Ancak o da olaylara hükmeder gibiydi, zamana değil ya da ben öyle algılamıştım. “Aslında bir kaşık yoktu!” ve “Kırmızılı kadın da bir ajandı.” değil mi? Ya “Hiro” iç
Yorum Gönder
Yazının devamı »

"Allahumme ecirna min şerri siyaset"*

*Baştan söyleyeyim başlıktaki söz; "Allah'ım beni siyasetin şerrinden koru" anlamına geliyor ve koca bir külliyata imza atmış Said Nursi'ye atfediliyor. Ortam o kadar kirlendi ki, artık görüş açıklamaktan çekinir oldum. Geçmişim ortada. Sempati duyduklarım da eleştirdiklerim de... Orta bir yol tutturmaya çalışırken desteklediklerim de karşı çıktıklarım da burada yazılı olarak duruyor. FEM’e gittiğim, ilk üniversite yılımda "hizmetin" yurdunda kaldığım da geçmişimin bir parçası. Bir dönem destekçileri olduğum da... Hatta eleştirilerimin tamamını kapalı kapılar ardında yapıp, partizancasına savunduğum dönemleri de hatırlıyordur arkadaşlarım. Bu nedenle "hizmet" denilen olgunun ne olduğunu az çok bildiğimi düşünürüm. Hatta bir dönem içlerindeki hemen herkesin halisane bir şekilde çalıştığına da bizzat şahidim. Ancak o dönem o kadar kısa sürdü ki... Eminim şu an bile deli gibi memleket ve din adına çalışan, ne yapıyorsa bu uğurda yaptığını düşünen bi
Yorum Gönder
Yazının devamı »

“Herkes ötekidir ve hiç kimse kendisi değildir.*”

Bir cümle, bazen bir yerlerde okuduğunuz, bazen birinin söylediği, bir filmde duyduğunuz ya da birinin gözünüzün içine sokarcasına haykırdığı, bir konu hakkındaki tüm düşüncelerinizi aktarabilir. Öyle bir hisse kapılırsınız ki sanki ömrünüz boyunca düşünseniz, araştırsanız ve didinseniz görüşlerinizi, düşüncelerinizi bu kadar güzel, net ve öz olarak anlatamayacakmışsınız gibi gelir. Geçenlerde bir arkadaşla, hiç kimsenin etrafındakilere karşı dürüst ya da gerçekçi olmadığından konuşuyorduk. O gün bunu anlatmakta oldukça zorluk çekmiştim. Şimdi düşüncelerimi bu konuya bu kadar yoğunlaştırmışken bile zorlanıyorum. Yanlış anlaşılmaması için hemen belirteyim bu dürüstlük ya da gerçekçilik hayatın geneline karşı bir şey değil. İnsanların ikili ilişkilerinde kendilerine ve dışarıdakilere karşı olan dürüstlük ve gerçekçilikten bahsediyorum. Geçmişi doğal olarak bilemiyoruz ama bugün kimse karşısındakini gördüğü gibi kabul edip o şekilde yaklaşmıyor ve yargılamıyor. Kendi duyularımızla öğrendi
1 yorum
Yazının devamı »