İngilizce öğrenmeye başladığım yıllarda kafama kazınmış ama nedenini bilmiyorum; "I" yani "ben" cümle içinde dahi büyük yazılmalı demişti hocalarım. Çok sorgulamadan kabul etmiştim bende. Yazı dilinde cümlenin neresine gelirse gelsin büyük yazılan tek özne diye yazılmış kafama...
Bu kültür "ben"i diğerlerinden kesin ve katı bir şekilde ayrırır batı medeniyetinde. "Ben" ve "sen" yani "biz" dahi bir süre sonra bu "I" temelinden dolayı "biz" ayrımına girer. "Biz" karşısına önce bir "siz" koyar. Sonra "onlar", "diğerleri" gibi karşıt kavramlar eklemlenir bu anlayışa... "Sen" ve "o" gibi birinci tekiller zaten yoktur bu aşamadan sonra...
"Ben" mutluysa, iyi kazanıyorsa, karnının doymasından geçmiş tüm zevkleri elde edebiliyorsa dünya cennettir. "Siz", "onlar" ve hatta "diğerleri"nin hiçbir önemi yoktur. Bırakın birinci tekil olan "sen"in "o"nun ahvalini; açlıktan, susuzluktan kırılan çoğul "diğerleri"nin dahi "ben" karşısında bir önemi kalmaz! Phil Collins'in "Another day in paradise"* (Cennete bir gün daha) şarkısında olduğu gibi. Tekil birey yani "I" için her şey yolundaysa gerisi görmezden, duymazdan gelinebilir. Caddeden karşıya geçerken bir ıslık tutturursunuz ve kulaklarınız artık duymaz dünyanın geri kalanını.
"Batı" medeniyeti kollektif bilinç, kollektif ve sağduyulu akıl yerine "ben" der. Odak hep bu büyük yazılan "I" mantığı temelinde yükselir. Bir meydanda toplanmış milyonlar dahi "ben" mantığının tezahürüdür. Yatırım "ben" içindir, kar "ben" için, yaşam hakkı hatta ölüm hakkı bile "ben" içindir. Ekmek bulamayan diğerleri "ben" gibi pasta yemelidirler!
Aşk bile "I" içindir. "I" seviyordur, diğer tarafın hiç bir önemi yoktur. "Ben" varsa karşıdakinin ne önemi var!
"Biz" mi? Bizim bizimiz biraz farklıydı. Vakıf kültürüyle, yardımlaşma kültürüyle yoğrulmuştu. Komuşusu açken tok yatam bizden değildi. Çorbamızın suyu her zaman biraz fazla konulurdu. Yoksa hep beraber yoktu. Varsa herkese yetecek kadar vardı. Aşkımız bile tekil bilincin üstündeydi. Biz tekken çoğuluduk! Çoğulken tek!
"Ben" mi? "Bizim" tüm öznelerimiz küçük harfle yazılırdı, "ben" de dahil! Şimdi? Şimdi İngilizce'nin "I" kültürü bize de sirayet etmekte! Neyse ki kadim ve kıdemli geçmişimiz hala bizi ayakta tutuyor! Ama ne zamana kadar?
*Phil Collins - Another Day In Paradise
She calls out to the man on the street
"Sir, can you help me?
It's cold and I've nowhere to sleep.
Is there somewhere you can tell me?"
He walks on, doesn't look back
He pretends he can't hear her
Starts to whistle as he crosses the street
Seems embarrassed to be there
Oh, think twice, 'cause it's another day for you and me in paradise
Oh, think twice, 'cause it's another day for you, you and me in paradise
Think about it
She calls out to the man on the street
He can see she's been crying
She's got blisters on the soles of her feet
She can't walk, but she's trying
Oh, think twice, 'cause it's another day for you and me in paradise
Oh, think twice, it's just another day for you, you and me in paradise
Just think about it
Oh, Lord, is there nothing more anybody can do?
Oh, Lord, there must be something you can say
You can tell from the lines on her face
You can see that she's been there
Probably been moved on from every place
'Cause she didn't fit in there
Oh, think twice, 'cause it's another day for you and me in paradise
Oh, think twice, it's just another day for you, you and me in paradise
Just think about it
Think about it
It's just another day for you and me in paradise
It's just another day for you and me in paradise
Paradise
Just think about it
Paradise
Just think about
Paradise
Bu kültür "ben"i diğerlerinden kesin ve katı bir şekilde ayrırır batı medeniyetinde. "Ben" ve "sen" yani "biz" dahi bir süre sonra bu "I" temelinden dolayı "biz" ayrımına girer. "Biz" karşısına önce bir "siz" koyar. Sonra "onlar", "diğerleri" gibi karşıt kavramlar eklemlenir bu anlayışa... "Sen" ve "o" gibi birinci tekiller zaten yoktur bu aşamadan sonra...
"Ben" mutluysa, iyi kazanıyorsa, karnının doymasından geçmiş tüm zevkleri elde edebiliyorsa dünya cennettir. "Siz", "onlar" ve hatta "diğerleri"nin hiçbir önemi yoktur. Bırakın birinci tekil olan "sen"in "o"nun ahvalini; açlıktan, susuzluktan kırılan çoğul "diğerleri"nin dahi "ben" karşısında bir önemi kalmaz! Phil Collins'in "Another day in paradise"* (Cennete bir gün daha) şarkısında olduğu gibi. Tekil birey yani "I" için her şey yolundaysa gerisi görmezden, duymazdan gelinebilir. Caddeden karşıya geçerken bir ıslık tutturursunuz ve kulaklarınız artık duymaz dünyanın geri kalanını.
"Batı" medeniyeti kollektif bilinç, kollektif ve sağduyulu akıl yerine "ben" der. Odak hep bu büyük yazılan "I" mantığı temelinde yükselir. Bir meydanda toplanmış milyonlar dahi "ben" mantığının tezahürüdür. Yatırım "ben" içindir, kar "ben" için, yaşam hakkı hatta ölüm hakkı bile "ben" içindir. Ekmek bulamayan diğerleri "ben" gibi pasta yemelidirler!
Aşk bile "I" içindir. "I" seviyordur, diğer tarafın hiç bir önemi yoktur. "Ben" varsa karşıdakinin ne önemi var!
"Biz" mi? Bizim bizimiz biraz farklıydı. Vakıf kültürüyle, yardımlaşma kültürüyle yoğrulmuştu. Komuşusu açken tok yatam bizden değildi. Çorbamızın suyu her zaman biraz fazla konulurdu. Yoksa hep beraber yoktu. Varsa herkese yetecek kadar vardı. Aşkımız bile tekil bilincin üstündeydi. Biz tekken çoğuluduk! Çoğulken tek!
"Ben" mi? "Bizim" tüm öznelerimiz küçük harfle yazılırdı, "ben" de dahil! Şimdi? Şimdi İngilizce'nin "I" kültürü bize de sirayet etmekte! Neyse ki kadim ve kıdemli geçmişimiz hala bizi ayakta tutuyor! Ama ne zamana kadar?
*Phil Collins - Another Day In Paradise
She calls out to the man on the street
"Sir, can you help me?
It's cold and I've nowhere to sleep.
Is there somewhere you can tell me?"
He walks on, doesn't look back
He pretends he can't hear her
Starts to whistle as he crosses the street
Seems embarrassed to be there
Oh, think twice, 'cause it's another day for you and me in paradise
Oh, think twice, 'cause it's another day for you, you and me in paradise
Think about it
She calls out to the man on the street
He can see she's been crying
She's got blisters on the soles of her feet
She can't walk, but she's trying
Oh, think twice, 'cause it's another day for you and me in paradise
Oh, think twice, it's just another day for you, you and me in paradise
Just think about it
Oh, Lord, is there nothing more anybody can do?
Oh, Lord, there must be something you can say
You can tell from the lines on her face
You can see that she's been there
Probably been moved on from every place
'Cause she didn't fit in there
Oh, think twice, 'cause it's another day for you and me in paradise
Oh, think twice, it's just another day for you, you and me in paradise
Just think about it
Think about it
It's just another day for you and me in paradise
It's just another day for you and me in paradise
Paradise
Just think about it
Paradise
Just think about
Paradise
Yorumlar
Yorum Gönder
Fikriniz varsa buradan buyurun...