Modernlik*

Giddens modernlik için eğlence parklarındaki hızlı tiren benzetmesi yapar; “Bir hız tirenini eğlenceli kılan şey, tehlikenin ve güvenin bir arada bulunmasıdır. Hız tirenini güvenli bulmasak ona binmeyiz, ancak tehlikeye meyilli bir yapımız olmazsa hız tireni eğlenceli olmaktan çıkar. Yüzlerce metre yükseklikten kavisler çizerek hızlı bir şekilde tirenle aşağıya inmek, bize ölüm olasılığını düşündürür ama tirene ve onu inşa eden uzmanlara duyduğumuz güven, bu olasılığın yaratacağı gerilimi ortadan kaldırır.”


Giddens’a göre modernlik bir juggernaut** (önüne geçilmez ezici güç), “ bütün bireylerin topluca bir dereceye kadar kontrolünde bulunan fakat aynı zamanda kontrolümüzden çıkıp kendisini parçalara ayırabilme tehlikesini taşıyan devasa bir güç makinesidir.”


…


Bu karşı konulamaz güç imgesi, yarattığı tehlike ve güven hissiyle birlikte heyecan dolu hız tirenini akla getirir, fakat modernliğin juggernautı bir hız tireni gibi kontrol edilebilir ve hareketi önceden tahmin edilebilir değildir…Giddens için modernlik tanımı gereği kontrol dışıdır.


…


Modernlik içinde yaptığımız gezinti hiç bir biçimde sıkıcı ve karşılıksız değildir; genellikle keyif vericidir ve umut verici bir bekleme ile doludur. Fakat modernliğin kurumları var olmaya devam ettikçe bu yolculuğun ne yönünü ne de hızını kontrol etme şansına sahip değiliz. Bunun sonucunda, hiçbir zaman tamamıyla kendimizi güven içinde hissedemeyiz çünkü vardığı yer, yüksek risklerle doludur. 

Bu yorumsuz verilmesi gerektiğini düşündüğüm Anthony Giddens alıntılarına bir kaç ek yapmak istiyorum. Şöyle ki; belirsizlik, kontrolsüzlük ve kaosu***  çağrıştıran vurgulara özellikle dikkat etmek gerektiğini düşünüyorum. Her şeyi bilmek adına çıkılmış yolculuğun, modernlik, aslında bir yerde tıkandığı ve her şeyi doğa ve bilim kanunları ile açıklamanın geçmişte öngörüldüğü gibi kesin ve net olmadığını açıkça göstermektedir. Ayrıca bahsi geçen kontrolsüzlüğün anlamı üzerine derinlemesine düşünülmelidir.

* Anthony Giddens’a göre modernlik.
** Juggernaut kelimesi Hindu ve Budist inanışlarındaki Jagannath'dan gelir. Jagannath, "Dünyanın, Evrenin" (Jagata) "Efendisi, İlahı" (nātha) anlamını taşımaktadır. Ezici ve önünde durulamaz bir tanrı imgesi için kullanılır.
*** Kaos, bizim algımızın dışındaki çok daha büyük bir düzeni temsil eder, karmaşa ve kargaşayı değil.